Bir-beş yaş grubu hepimizin de bildiği gibi oyun çocuğudur. Değişmeye başlayan bir birey olarak yeme alışkanlıkları da anne ve babanın beslenme alışkanlıklarından etkilenerek şekillenmeye başlar. Bu demektir ki biz anne ve babaların bu noktada büyük sorumlulukları bulunmakta.
A.Ç-Bu dönemde çocuklarımızda sıklıkla karşılaştığımız sorunlar nelerdir?
“Çocuğum hiçbir şey yemiyor” diyen anneleri duyar gibiyim. Öncelikle kabul etmeniz gereken bir nokta var. Çocuğunuzun büyüme ve gelişmesi normal ve yeme alışkanlıkları sağlık sorunlarına neden olmuyorsa bazen öğün atlasa bile sorun yoktur. Çocuğunuz da ayrı bir birey ve iştah zaman içinde değişebilir. Ne yapmalı/ne yapmamalıyız?
Çocuk seviyor diye sık sık aynı besinleri pişirmeyin.
Renk, koku, ısı, tat gibi duyusal özellikler onlar için ön planda ve karışık lezzetlerden hoşlanmıyorlar. UNUTMAYIN
Acıkmadan beslenen, arkasından koşularak bir lokma verilen çocuklarda iştahsızlık bir tepkidir.
Yemek masası sevgi, mutluluk ve ailelerin birleşme ortamıdır. Televizyon, bilgisayar karşısında çocuklarınızın yemek yemesine müsaade etmeyin.
Sabah kahvaltısı kaçınılmaz bir öğün olmalıdır.
Yemeklerden bir saat önce ve yemek esnasında içeceklerden kaçınılmalıdır. Küçük mide kapasitesine sahipler ve bu durum öğünde besin alımını engelleyebilir.
Gereğinden fazla süt içimi besin tüketimini engeller. Günlük 2,5 su bardağı ile sınırlandırılmalıdır.
Aşırı yemek yeme davranışı daha çok anne-baba-bakıcıların hatasıdır. Sık öğünlerle (5-6 öğün/gün) çocuklar aç bırakılmadan dengeli ve yeterli beslenmesi sağlanmalı. Diyette doygunluk sağlaması açısından bol posalı yiyecekler (tam tahıllı ekmekler, kuru baklagiller, tahıllar, yağsız salata…) kullanılmalıdır. Ayrıca sıvı tüketimi arttırılmalıdır. Obezite giderek artan bir hastalıktır. Çocuklarımızı yürüyüş, bisiklet ve farklı spor dallarına teşvik edelim. Ekran karşısında vakit öldüren bir nesil var karşımızda ne yazık ki.
Demir yetersizliği anemisini sıklıkla duymuşsunuzdur. Farklı etmenlerin birleşmesiyle eksiklik tablosu gelişiyor. Bu durum dikkat ve algıyı azaltıp, okul başarısını etkiliyor. Enfeksiyonlara yakalanma riski artıp, bağışıklık sistemi zayıflıyor. Aşırı çay, kahve tüketimi, fitatlar demir emilimini olumsuz etkilerken, C vitamini emilimi destekliyor.
A.Ç-Günlük menüde hangi besin grupları hangi ölçülerde yer almalı?
1. grubumuzda et, tavuk, balık, yumurta, kuru fasulye, mercimek gibi besinler yer alır. Bu gruptaki besinler iyi kalite protein ve minerallerden zengindir. Kasların güçlenmesi, kan yapımı ve sağlıklı büyüme için gereklidir. Bu grup besinlerden 2 veya 3 porsiyon tüketilmelidir.
2. grubumuzda süt, yoğurt, peynir, çökelek ve benzeri besinler yer alır. Bu besinler kemiklerin gelişimi, sinir ve kasların düzenli çalışması için gereklidir.
3. grubumuzda tahıllar yer alıyor. Bünyesinde bitkisel protein ve B grubu vitaminleri barındırıyorlar. Bu besinler yemek halinde, çorbalar içinde, sütle veya yoğurtla zenginleştirilerek verilmelidir. Günde dört porsiyon tüketilmesi önerilir. Dört porsiyon çok değil mi gibi bir soruyu duyar gibiyim. Tam buğday ekmek bu gruptadır ve etimek büyüklüğündeki 25 gram ekmek bir ince dilim ekmek/porsiyon demektir. Kepekli ekmek önermiyorum.
4. grubumuz tabağımızı renklendiren faydaları saymakla bitmeyecek sebze ve meyveler. Totalde 4 porsiyon tüketilmesini tavsiye ediyorum. Dikkatinizi çekmek istediğim nokta her sağlıklı besinde dahi porsiyon, tüketilen miktar önemlidir. Bilinçli olmak her şeyden önce geliyor.
5. grubumuz şeker ve yağlar. Peki bunları nasıl tüketmeliler? Doymuş yağlardan, kızartma ve kavurmalardan uzak durup sağlıklı bitkisel yağları tercih edelim. Sebze yemeklerimizde zeytinyağı kullanalım (1 kg sebze yemeği için 3 yemek kaşığı kadar) Şeker ve şekerli, paketli, işlenmiş gıdaları çocuklarınıza alıp, onların sağlıklarıyla oynamayın.
A.Ç-Kabız olan çocuğa nasıl bir beslenme tedavisi uygulamalıyız?
Küçük çocuklar yanlış beslenme alışkanlıklarından veya başka hastalıklardan dolayı kabız olabilirler. Farklı ruhsal sorunlara tepki olarak da (başarısızlık, pis ortam vb.) oluşabilir. Çocuklara posa içeren, sıvı açısından desteklenmiş ve aynı zamanda zevkle yiyebileceği besinleri tüketmeye yönlendirilerek yardımcı olunabilir. Kabızlık yakınmalarında sabah kahvaltı etmeden erik ve kayısıdan yapılmış marmelattan 1 kaşık alınarak üzerine su içilmesi ve biraz fiziksel hareket yapılması barsak hareketlerini arttırır.
A.Ç-Evde çocuklarımıza sağlıklı atıştırmalıklar hazırlamak mümkün mü?
Elbette mümkün. Fırında biraz tarçın eklenmiş elma cipsi, çilekli muzlu smoothie, tahta şişe geçirilmiş beyaz peynir çeri domates üzüm üçlüsü, balkabağı tatlısı, yulaflı muzlu kurabiye… Seçenekleri arttırmak sizin elinizde.
Çocuğunuzla sağlıklı uzun ömürlü yıllar dilerim…
İletişim: 0554 880 6092
gmzdyt4@gmail.com
